Specjaliści ochrony środowiska w
Specjaliści ochrony środowiska w procesie realizacji inwestycji.
W tym wpisie przeczytasz o :
1.Przykładowych wymogach prawnych związanych z ochroną środowiska w odniesieniu do realizowanych i użytkowanych nieruchomości.
2.Rodzajach specjalistów z zakresu ochrony środowiska.
3.Przykładowych sytuacjach w których uczestniczą specjaliści ochrony środowiska.
4.Podsumowaniu informacji.
Dzisiejszy wpis zostanie poświęcony specjalistom z zakresu ochrony środowiska którzy biorą udział w procesie realizacji inwestycji. Planując inwestycję budowlaną Inwestorzy w pierwszej kolejności myślą o Projektantach , Kierownikach Budowy, Inspektorach Nadzoru Inwestorskiego oraz Wykonawcach.
Należy jednak zwrócić uwagę , że w obecnym stanie prawnym specjaliści z zakresu ochrony środowiska są również istotni i ściśle powiązani z realizacją inwestycji i to na wszystkich etapach jej realizacji.
Niemniejszy artykuł ma na celu ogólne przedstawienie roli specjalistów ochrony środowiska w cyklu planowania, realizacji oraz użytkowania nieruchomości.
1.Przykładowe wymogi prawne związane z ochroną środowiska w odniesieniu do realizacji i użytkowania nieruchomości.
Ustawa Prawo Budowlane [1]
Rozpoczynając od podstawowych przepisów umieszczonych w Ustawie [1] możemy wyróżnić Art.18 ust.1 w którym widnieje , między innymi, informacja że „ do obowiązków Inwestora należy zorganizowanie procesu budowy, z uwzględnieniem zawartych w przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia”.
Warty uwagi jest również Art.22 Ustawy [1] w którym znajdziemy informację „ do podstawowych obowiązków kierownika budowy należy protokolarne przejęcie od Inwestora o odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy wraz ze znajdującymi się na nim obiektami budowlanymi, urządzeniami technicznymi i stałymi punktami osnowy geodezyjnej oraz podlegającymi ochronie elementami środowiska przyrodniczego i kulturowego”.
W Art.50 ust.1 Ustawy [1] odnajdziemy między innymi informację, że organ nadzoru budowlanego wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót budowlanych wykonywanych w sposób mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia lub zagrożenia środowiska.
1.1 Ustawa o ochronie przyrody [2]
Ustawa o ochronie przyrody [2] informuje w Art. 52, że w stosunku do dziko występujących zwierząt gatunków objętych ochroną gatunkową mogą być wprowadzone zakazy jak np.: umyślanego zabijania, okaleczania lub chwytania, umyślnego niszczenia ich jaj , niszczenia siedlisk lub ostoi itd.
Art. 56 Ustawy [2] umożliwia uzyskanie zezwolenia od Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska na czynności podlegające zakazom w odniesieniu do gatunków chronionych.
Art.131 Ustawy [2] informuje, że kto bez zezwolenia lub wbrew jego warunkom narusza zakazy w stosunku do roślin, zwierząt lub grzybów objętych ochroną gatunkową podlega karze aresztu lub grzywny.
1.2 Ustawa Prawo ochrony środowiska. [3]
W Ustawie [3] odnajdziemy Dział VII dedykowany ochronie środowiska w zagospodarowaniu przestrzennym i przy realizacji inwestycji.
W art. 75 Ustawy [3] widnieje iż „ w trakcie prac budowlanych Inwestor realizujący przedsięwzięcie jest obowiązany uwzględnić ochronę środowiska na obszarze prowadzenia prac ….”
Dział VI Ustawy [3] zatytułowany „odpowiedzialność w ochronie środowiska” opisuje odpowiedzialność cywilną oraz karną za brak zapewnienia ochrony środowiska w obszarze prowadzenia prac.
1.3 Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt [4]
Wymienione rozporządzenie określa gatunki zwierząt objętych ochroną, właściwe dla poszczególnych gatunków zakazy i odstępstwa od zakazów, sposoby ochrony gatunków.
W załącznikach do w/w Rozporządzenia zostały umieszczone tabele z nazwami chronionych gatunków.
1.4 Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. [5]
oraz
Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. [6]
Wymienione powyżej akty prawne nr [5] oraz nr [6] określają procedurą kwalifikowania rozpatrywanego przedsięwzięcia do uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (DUŚ). Więcej informacji na temat DUŚ znajdziesz w moim wpisie pod linkiem (Decyzja Środowiskowa)
2.Rodzaje specjalistów z zakresu ochrony środowiska.
Specjalista akustyk – zajmuje się badaniem oraz analizą poziomu hałasu w określonej przestrzeni lub projektowaniem zabezpieczeń przed hałasem.
Specjalista z zakresu analizy powietrza – zajmuje się badaniem poziomów emisji gazów i pyłów do atmosfery oraz zajmuje się projektowaniem zabezpieczeń dla emitorów gazów i pyłów tak aby emisja zanieczyszczeń do powietrza pozostawała na wyznaczonych przez normy poziomach.
Specjalista gospodarki wodno-ściekowej – zajmuje się zagadnieniami związanymi ze sposobem odprowadzenia zanieczyszczeń lub wody opadowej z terenu planowanej inwestycji tak aby zminimalizować wpływ oddziaływania inwestycji na środowisko.
Specjalista gospodarki odpadami – zajmuje się zagadnieniami związanymi z prawidłowym gospodarowaniem odpadów na zakładzie/obiekcie, na etapie planowania wskazuje np. wytyczne dla wypełnienia prawidłowych warunków magazynowania odpadami.
Ornitolog – specjalista zajmujący się biologią ptaków.
Chiropterolog – specjalista zajmujący się badaniem nietoperzy.
Herpetolog – specjalista badający płazy i gady.
Botanik – specjalista zajmujący się badaniem roślin.
Dendrolog – specjalista zajmujący się badaniem drzew.
3.Przykłady sytuacji w których uczestniczą specjaliści ochrony środowiska.
Przykład 1.
Podstawowym przykładem jaki należy podać wspominając o udziale specjalistów z zakresu ochrony środowiska w procesie realizacji inwestycji jest etap tworzenia koncepcji inwestycji. Już na tym etapie Projektanci w porozumieniu ze specjalistami ochrony środowiska analizują daną inwestycją pod kątem:
– czy dana inwestycja kwalifikuje się do uzyskania decyzji środowiskowej.
– jakie ograniczania związane z emisją (hałasu, gazów, pyłów) do środowiska występują na terenie planowanej inwestycji.
– jakie ograniczenia przyrodnicze występują na terenie planowanej inwestycji ( np. obecność gatunków chronionych roślin, zwierząt, grzybów), obecność obszarów chronionych przyrodniczo.
– wskazania działań minimalizujących by inwestycja w jak najmniejszym stopniu wpływała na środowisko,
– czy inwestycja kwalifikuje się do konieczności uzyskania zgodny wodnoprawnej na mocy ustawy prawo wodne.
Więcej informacji na ten temat znajdziesz we wpisie (decyzja środowiskowa)
Przykład 2.
Kolejnym etapem następującym po opracowaniu dokumentacji środowiskowej czyli (karty informacyjnej przedsięwzięcia lub raportu oddziaływania na środowisko) jest uzyskanie decyzji środowiskowej.
Bardzo często napotykamy na sytuację, że DUŚ obliguje Inwestora do ustanowienia tak zwanego przyrodniczego nadzoru inwestorskiego który ma na celu czuwać nad realizowaniem zaleceń zawartych w Decyzji DUŚ w trakcie trwania procesu budowy lub po zakończeniu procesu budowy. Jako przykład można podać zapisy obligujące Inwestora do :
– konieczności monitorowania przez specjalistę herpetologa poprawności realizowania zbiornika retencyjnego który ma zostać dostosowany do rozrodu i regularnego przebywania płazów.
– przeprowadzenia kontroli ornitologicznej oraz chiropterologicznej przed przystąpieniem do rozbiórek istniejących budynków oraz przed przestąpieniem do wycinki drzew.
– konieczności przeprowadzenia (bezpośrednio przed przystąpieniem do realizacji prac budowlanych) kontroli przyrodniczej w celu sprawdzenia czy na terenie przewidzianym do realizacji prac nie występują stanowiska chronionych gatunków, stanowiska lęgowe ptaków oraz osobniki płazów, gadów, czy drobnych ssaków.
– w razie stwierdzenia obecności gatunków chronionych podlegających określonym w Ustawach zakazom specjaliści przyrodnicy pomagają Inwestorom uzyskać zezwolenie właściwego organu na odstępstwa od zakazów w stosunku do gatunków podlegających ochronie poprzez zastosowanie alternatywnych rozwiązań i kompensacji przyrodniczych.
Niejednokrotnie wprowadzenie nadzoru przyrodniczego, np. przed pracami odhumusowania czy wycinką drzew, pozwala na wyeliminowanie ograniczeń czasowych na przeprowadzenie takich prac (np. pozwala na przeprowadzenie wycinki drzew w okresie lęgowym).
Przykład 3.
Specjaliści przyrodnicy odrywają również ważną rolę w przypadku zaistnienia konieczności wykonania wycinki drzew.
Niezależnie od tego czy Inwestor korzysta z procedury zgłoszenia zamiaru dokonania wycinki drzewa lub krzewu czy jest zobligowany do uzyskania zezwolenia na wycinkę drzewa lub krzewu zachodzi konieczność wykonania tak zwanej inwentaryzacji dendrologicznej z obszaru planowanej wycinki. Dodatkowo może zaistnieć konieczność przeprowadzenia kontroli ornitologa i chiropterologa przed dokonaniem samej wycinki. Więcej informacji na temat inwentaryzacji dendrologicznej oraz procedur związanych z wycinką drzew i krzewów znajdziesz w moim wpisie (wycinka drzew – inwentaryzacja dendrologiczna)
Przykład 4.
Wyobraźmy sobie, sytuację w której planujemy prace remontowe dla istniejącego budynku. Prace polegają na termo – modernizacji czyli na wykonaniu izolacji termicznej na elewacji budynku. W takich sytuacjach często zdarza się, że strych lub wnęki lub otwory wentylacyjne zlokalizowane w elewacjach obiektu są zamieszkane przez ptaki lub nietoperze. Zgodnie z przepisami ustaw wymienionych w punkcie 1 dzisiejszego wpisu mogą to być gatunki chronione prawem. Aby wyeliminować ryzyko niedopełnienia obowiązków wynikających z przepisów prawa dla gatunków chronionych zasadne jest każdorazowo rekomendować przeprowadzenie kontroli przyrodniczej przed planowaną inwestycją o podobnym charakterze. Doświadczony przyrodnik, na podstawie przeprowadzonej wizji, poinformuje Inwestora o optymalnym sposobie dalszego postępowania. Tym samym umożliwia nam to :
– zminimalizowanie naszego wpływu otaczające środowisko
– w razie konieczności przeprowadzenie określonym prawem procedur i uzyskanie odpowiednich odstępstw od zakazów w stosunku do gatunków chronionych.
Przykład 5.
Zadaniem ornitologa jest inwentaryzacja gatunków na danej inwestycji i poprzez obserwacje określenie wpływu na lokalne populacje awifauny na danym obszarze. Czasem zdarza się, że w trakcie budowy obiektów wielkokubaturowych wystąpi przerwa w realizacji inwestycji co spowoduje osiedlenie się gatunków chronionych. Poniżej na zdjęciu norki jaskółki brzegówki (Riparia rioaria), gatunku ściśle chronionego. W przypadku inwestycji ze zdjęcia inwestor był zmuszony do przerwania prac do czasu wyprowadzenia lęgów przez ptaki. Zadaniem przyrodnika jest m.in. wskazanie czynności zapobiegającym takim sytuacjom.
Przykład 6.
Inwentaryzacja przyrodnicza nie tylko polega na obserwacji zwierząt w czasie rzeczywistym lecz również obserwacji śladów na gruncie w celu określenia możliwego przemieszczania się zwierząt i określenia czy przez dany teren przebiega lokalny korytarz ekologiczny. Poniżej na zdjęciu tropy dzika Sus scrofa.
Dużym zagrożeniem dla herpetofauny jest infrastruktura drogowa oraz realizacja inwestycji w pobliżu ich preferowanych siedlisk jak rowy i cieki wodne. W obecnej chwili większość inwestycji wymaga obecności przyrodnika w celu wprowadzenia działań minimalizujących na tę grupę zwierząt.
4.Podsumowanie.
Na podstawie wymogów prawnych podanych powyżej zasadne jest podkreślić, że aspekty ochrony środowiska są istotnym zagadnieniem uregulowanym przepisami prawa.
Wobec powyższego ważne, aby o tej kwestii pamiętać planując bądź użytkując daną nieruchomość tak aby nie narazić się na konsekwencje kar finansowych wynikające z nieprzestrzegania przepisów ustaw ochrony środowiska.
W sytuacji gdy dana inwestycja kwalifikuje się do konieczności uzyskania tak zwanej (Decyzji środowiskowej – link) Inwestor jest informowany, w uzyskanej decyzji środowiskowej, o wszelkich obowiązkach nałożonych na Inwestora podczas realizowania robót.
Niemniej jednak o aspektach ochrony środowiska należy również pamiętać przy realizowaniu robót budowlanych nie kwalifikujących się do uzyskania Decyzji Środowiskowej lub podczas prac związanych z utrzymaniem istniejącej nieruchomości jak chociażby wycinka drzew lub prace remontowe.
Podane powyżej przykłady potwierdzają, że specjaliści z zakresu ochrony środowiska odgrywają ważną rolę w procesie realizowania oraz użytkowania inwestycji.
Wpływają na kształtowanie koncepcji przyszłych realizacji oraz czuwają nad procesem minimalizowania wpływu człowieka na lokalne środowisko.
Ponadto specjaliści z zakresu ochrony środowiska wpływają również na komfort otaczających daną realizację społeczności np. poprzez dobór odpowiednich zabezpieczeń przed hałasem, emisją pyłów oraz gazów.
Na tym kończę dzisiejszy wpis życząc Inwestorom przeprowadzenia udanych i skutecznych procedur związanych z ochroną środowiska. Do zobaczenia w następnym wpisie. Osoby zainteresowane nawiązaniem współpracy w zakresie przygotowania dokumentacji środowiskowych serdecznie zapraszam do nawiązania kontaktu.
- 609-134-507 , 696-369-605
- biuro@emka-pt.pl
- Filtrowa 26 97-300 Piotrków tryb