Decyzja środowiskowa
Realizacja inwestycji a Decyzja środowiskowa.
W dzisiejszym wpisie przybliżę w sposób bardzo ogólny zagadnienie realizacji inwestycji z perspektywy procesu uzyskania tzw. Decyzji Środowiskowej oraz zwrócę uwagę jakie aspekty w rozpatrywanym zakresie warto uwzględnić planując inwestycję.
Z uwagi na fakt, że firma (Emka Budownictwo i ochrona środowiska) łączy doświadczenie osób wywodzących się z dwóch obszarów inżynierii, realizujemy powierzone nam zadania (wsparcie techniczne budowlane) oraz ( dokumentacje środowiskowe) uwzględniając etap projektowania obiektu, etap realizacji prac budowlanych oraz etap eksploatacji obiektu.
W naszej codziennej pracy obserwujemy, że większość Inwestorów jest świadoma istoty i konieczności wykonania dokumentacji potocznie zwanej (dokumentacja środowiskowa) przy planowaniu inwestycji. Mniej Inwestorów pamięta, że dokumentacja środowiskowa jest również istotna na etapie realizacji prac budowlanych oraz na etapie eksploatacji już istniejącego obiektu. Wobec powyższego aby zainteresować Inwestorów naszym spojrzeniem na realizację dokumentacji środowiskowej uważamy za zasadne napisać kilka słów na ten temat.
Ogólnie mówiąc w istniejącym obecnie stanie prawnym podczas planowania inwestycji należy uwzględnić wpływ planowanej inwestycji na stan otaczającego nas środowiska naturalnego. W tym celu zostały stworzone procedury administracyjne w dedykowanych do tego aktach prawnych w których opisano zasady postępowania jak np.:
– screening (przeprowadzany na bazie KIP)
– ocena oddziaływania na środowisko (przeprowadzany na bazie raportu oddziaływania na środowisko).
Obie wyżej wymienione procedury prowadzą do wydania tzw. Decyzji środowiskowej.
Decyzja środowiskowa to potoczna nazwa decyzji której pełne brzmienie to – Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia (DUŚ).
Konieczność uzyskania Decyzji środowiskowej (DUŚ) wynika z Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko [1].
Aktem wykonawczym powiązanym z wymienioną ustawą jest Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. [2]
Wymienione Rozporządzenie wyodrębnia dwa główne rodzaje przedsięwzięć które zostały objęte obowiązkiem uzyskania tzw. decyzji środowiskowej czyli :
– (tzw. pierwsza grupa) – przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko.
– (tzw. druga grupa) – przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.
Jeżeli przedsięwzięcie znajduje się w tzw. pierwszej grupie to Inwestor do wniosku o wydanie decyzji środowiskowej winien dołączyć raport oddziaływania na środowisko. Raport oddziaływania na środowisko jest dokumentem opracowywanym przez specjalistów inżynierów z zakresu ochrony środowiska.
Jeżeli przedsięwzięcie znajduje się w tzw. drugiej grupie to Inwestor do wniosku o wydanie decyzji środowiskowej winien załączyć dokument o nazwie Karta informacyjna przedsięwzięcia (KIP). Podobnie jak w przypadku Raportu oddziaływania na środowisko, Karta informacyjna przedsięwzięcia również jest dokumentem przygotowywanym przez specjalistów inżynierów z zakresu ochrony środowiska.
Czasami dochodzi do sytuacji, w której Urząd rozpatrując wniosek o wydanie tzw. decyzji środowiskowej, do którego dołączona jest karta informacyjna przedsięwzięcia (KIP) (czyli tzw. druga grupa przedsięwzięć) decyduje się na konieczność przeprowadzenia procedury oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko jednocześnie nakazując wykonanie raportu odziaływania na środowisko czyli dokumentu obligatoryjnie wykonywanego w przypadku (tzw. pierwszej grupy) przedsięwzięć.
Dla Inwestora ważna jest informacja, że uzyskanie tzw. decyzji środowiskowej na podstawie karty informacyjnej przedsięwzięcia jest procedurą krótszą terminowo niż na podstawie raportu odziaływania na środowisko. Warto również podkreślić informację, że w trakcie opracowania raportu oddziaływania na środowisko jednym z elementów jest udział społeczeństwa w postępowaniu dotyczącym wydania decyzji środowiskowej.
Ustawa [1] informuje, że tzw. decyzję środowiskową należy uzyskać przed wymienionymi w Ustawie postępowaniami administracyjnymi ( i są to np. Decyzja pozwolenia na budowę, decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego, decyzji o warunkach zabudowy zagospodarowaniu terenu, zezwolenie na zbieranie lub przetwarzanie odpadów itd.). Na podstawie zdobytego doświadczenia uważamy, że nie ma możliwości podać jednego obowiązującego wzorca postępowania w zakresie przygotowania i ubiegania się o tzw. decyzję środowiskową. Każda realizacja jest splotem indywidualnych danych i wymaga ścisłej współpracy pomiędzy zespołem Projektantów oraz zespołem specjalistów z zakresu ochrony środowiska. Dla Inwestora najważniejsze jest to aby specjaliści powołani przez Inwestora byli doświadczeni i potrafili proponować merytoryczne rozwiązania technicznie przy tworzeniu dokumentacji niezbędnej do uzyskania decyzji środowiskowej. Dlaczego takie podejście jest ważne ?
Ponieważ decyzja środowiskowa jest dokumentem który obliguje Inwestora do zaprojektowania, wykonania oraz użytkowania inwestycji z poszanowaniem otaczającego (dane przedsięwzięcie) środowiska naturalnego oraz okolicznej społeczności. Wobec powyższego głównym celem decyzji środowiskowej jest określenie pewnych ram oraz regulacji którym planowane przedsięwzięcie będzie musiało podlegać już od etapu projektowania inwestycji a skończywszy na etapie eksploatacji planowanego zamierzenia. Do wspomnianych regulacji możemy zaliczyć między innymi: wielkość emisji substancji do powietrza (gazów, pyłów) , ilość wytwarzanych ścieków w procesach technologicznych, emisję hałasu lub wpływ na siedliska gatunków chronionych.
Doświadczony zespół specjalistów pomaga dobrać w danej indywidualnej sytuacji i danym terenie optymalne rozwiązania zabezpieczające przed przekroczeniem obowiązujących standardów jakości środowiska przy konkretnym przedsięwzięciu w danych warunkach terenowych.
Wobec powyższego kluczową rolę odgrywają osoby dysponujące przede wszystkim wiedzą praktyczną a nie tylko wiedzą w zakresie procedur formalno-prawnych.
Decyzja środowiskowa – a etap projektowy.
Z perspektywy prac projektowych naszym zdaniem możemy wyróżnić dwa podstawowe sposoby realizacji inwestycji :
Sposób pierwszy – dotyczy sytuacji gdy Inwestor jest zainteresowany zakupem danego terenu a w następnej kolejności będzie ubiegał się o wydanie decyzji środowiskowej dla planowanej przez siebie inwestycji w rozpatrywanym terenie.
W zaistniałej sytuacji rekomendujemy aby Inwestor nawiązał współpracę z Projektantem i specjalistą z zakresu ochrony środowiska jeszcze na etapie planowania zakupu danego terenu oraz uzyskania decyzji środowiskowej dla danego terenu.
Tworzony jest wówczas audit który wskazuje Inwestorowi potencjalne ryzyka i ograniczenia (tym samym potencjalne koszty) dla planowanego zamierzenia w konkretnej lokalizacji (np. wynikających z bliskości zabudowy mieszkaniowej lub obszarów chronionych).
Na podstawie przygotowanego auditu informującego Inwestora o potencjalnych ryzykach Inwestor może świadomie podjąć decyzję czy przechodzi do etapu zakupu działki a następnie ubiegania się o wydanie dokumentu jakim jest decyzja środowiskowa dla wybranego przez Inwestora terenu.
Zasadne jest poinformować, że zgodnie z obowiązującym prawem nie trzeba być właścicielem danego terenu aby ubiegać się wydanie decyzji środowiskowej. Inwestor może przeprowadzić procedurę uzyskania Decyzji Środowiskowej przed powzięciem decyzji o zakupie danego terenu. W takiej sytuacji trzeba się jednak liczyć z poniesieniem nakładów finansowych na przeprowadzenie docelowej procedury nie będąc jeszcze właścicielem danego terenu.
Sposób drugi – dotyczy sytuacji gdy Inwestor jest już w posiadaniu działki.
Jeżeli Inwestor już jest w posiadaniu konkretnej działki lub rozbudowuje swój istniejący obiekt wówczas w porozumieniu z projektantem oraz specjalistą z zakresu ochrony środowiska dokonywana jest ocena czy inwestycja którą Inwestor zamierza zrealizować jest :
– możliwa w danych warunkach do zrealizowania? ( np.: ograniczenia dla danego terenu).
– jakie należy wykonać czynności formalno-prawne ( np. decyzje administracyjne) aby zrealizować inwestycje?
– jakie są konieczne do podjęcia rozwiązania projektowe, techniczne, technologiczne aby zrealizować daną inwestycję ( np. konieczność zaprojektowania dodatkowych filtrów, ekranów akustycznych).
Z naszej zdobytej praktyki jednoznacznie wynika, że im bardziej projekt czy koncepcja projektowa są przemyślane i zaplanowane tym łatwiejsze i szybsze jest uzyskanie decyzji środowiskowej.
Jeżeli jednak zaistnieje sytuacja (już po uzyskaniu decyzji środowiskowej), że w wyniku uszczegółowienia projektu bądź zmiany projektowej zostaną wprowadzone istotne zmiany w inwestycji to Inwestor może być zobowiązany do uzyskania zmiany DUŚ, stąd też na każdym etapie projektowym zalecamy kontrolować zgodność projektu z DUŚ, a wątpliwości rozwiązywać we współpracy ze specjalistami ochrony środowiska.
Decyzja środowiskowa – a etap wykonawczy.
Z naszej praktyki wynika, że czasami zdarzają się sytuacje gdy do projektu muszą zostać wprowadzone zmiany względem projektu pierwotnego na etapie realizacji prac. Ważne jest aby pamiętać o ograniczeniach stawianych przez decyzję środowiskową. Ważne jest też konsultować ze specjalistą ochrony środowiska planowane do wprowadzenia zmiany po to aby wybrać optymalne w danej sytuacji rozwiązanie.
Nie do przecenienia jest również doświadczenie specjalistów z zakresu ochrony środowiska którzy podpowiedzą jaki zakres parametrów i rozwiązań należy przyjąć na etapie ubiegania się o decyzję środowiskowa tak aby posiadać pewien zapas przewidziany na drobne zmiany wprowadzane na etapie realizacji prac.
Decyzja środowiskowa – a etap eksploatacji obiektu.
Bywa, że decyzja środowiskowa narzuca Inwestorowi monitoring porealizacyjny. W takiej sytuacji Inwestor jest zobowiązany przez czas określony w decyzji wykonywać pomiary kontrolne aby udokumentować że wartości emisji określone w decyzji nie są przekraczane w trakcie eksploatacji obiektu czy instalacji.
Na koniec podkreślamy, że pomijając wszelkie posiadane przez Inwestora decyzje z zakresu ochrony środowiska, dane przedsięwzięcie/ zakład produkcyjny obligatoryjnie musi spełniać wszelkie standardy jakości środowiska opisane w przepisach prawa oraz normach z zakresu ochrony środowiska. Oznacza to, że inwestycja nie może powodować przekroczeń wartości dopuszczalnych emisji ( np.: hałasu, gazów, pyłów, odorów) i w każdej chwili może podlegać kontrolom stosownym organom.
Ze strony naszego zespołu życzymy wszystkim Inwestorom udanych realizacji planów inwestycyjnych i jak najkrótszych terminów dla pozyskania decyzji środowiskowych. Osoby zainteresowane zachęcamy do nawiązania współpracy i skorzystania z naszego doświadczenia.
